Trends in commerciële samenwerking/franchise

Franchising verandert en moet veranderen. De formule moet kloppen. Aan de voorkant moet de formule onderscheidend zijn en dat geldt ook voor de processen aan de achterkant, die moeten op orde zijn. Hier ligt een kans voor de accountant/adviseur. Bovendien zijn in de verhoudingen tussen franchisegever en -nemer transparantie en het managen van verwachtingen cruciaal. “Dicteren is niet meer van deze tijd.” 

Er vindt een herijking plaats in de franchisewereld. De markt is dynamisch. Waar vroeger internetverkopen geen rol speelden, moet je nu als retailer mee met deze ontwikkeling en overal en altijd bereikbaar zijn voor je klanten. Het is een ontwikkeling die door de franchisewereld te laat is ingezien en welke vergaande gevolgen heeft. De fee’s en het hele businessmodel verandert. De veranderingen moeten ingebed worden in de franchiseovereenkomst.

Flexibele franchiseovereenkomst

Contracten zijn niet meer standaard vijf jaar houdbaar. Standaard is, dat de wereld om je heen verandert, en dat je je formule en dus je franchiseovereenkomst tussentijds moet kunnen wijzigen, ook als dat pijn doet. Neem bijvoorbeeld de opkomst van de zogenoemde pick-up points van supermarkten. Hier kunnen consumenten de online bestelde boodschappen afhalen op ieder gewenst moment. Boodschappen die uit het distributiecentrum van de franchisegever komen. Dat betekent dat deze pick-up points lokaal een concurrent zijn van de winkel van de franchisenemer. Daarover moeten heldere afspraken worden gemaakt.

Dat verandering van de afspraken niet gemakkelijk is, blijkt uit discussies bij Bakker Bart, maar ook bij HEMA en Albert Heijn. De spelregels veranderen tijdens de wedstrijd. Het is juist daarom zo belangrijk dat er helder wordt gecommuniceerd. Dicteren is niet meer van deze tijd. Betrek de franchisenemers bij de ontwikkelingen, overleg met elkaar en zorg voor een win-winsituatie voor beide partijen. Dit vraagt overigens ook van franchisenemers meer verantwoordelijkheidsgevoel en langetermijnvisie, niet alleen gewin op korte termijn. Bij verscheidene bekende organisaties duurde het touwtrekken over de afspraken over webshops te lang, waardoor ze met elkaar de markt gingen mislopen. 

De dynamiek maakt ook duidelijk dat franchisenemers ondernemend moeten zijn. Ze moeten de klant volgen, altijd en overal. In bijna alle gevallen maakt de vent nog altijd de tent. Lokaal actieve ondernemers scoren zo maar tot 60 à 70 procent meer omzet dan passieve franchisenemers.

Soft franchise is een sprookje

Soft franchise werkt niet. De huidige tijd vraagt om professionele kaders die worden nageleefd. Hard franchise (met harde = duidelijke afspraken) heeft de toekomst. Daarbij moeten de verwachtingen goed worden gemanaged door de franchisegever en moet er lokaal ruimte zijn om in te spelen op de wensen van de klanten. Zo kun je bijvoorbeeld tien procent van het assortiment vrij houden voor de franchisenemers. Dan kunnen zij lokaal toch eigen accenten leggen en blijven zij binnen de kaders van de formule.

Professionalisering

Het past allemaal binnen de verdere professionalisering die franchise moet doormaken. De noodzaak om nu echt te veranderen, te professionaliseren, is sterk aanwezig. De ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op dat het wel moet. En niet alleen de voorkant van de formule, juist ook aan de achterkant moeten de processen op orde zijn. Ken je KPI's (Kritieke Prestatie Indicatoren). Met deze informatie kan de ontwikkeling van de franchisevestiging worden gevolgd, in vergelijking met het verleden, met collega’s binnen de organisatie en de branchegenoten. Alleen dan kun je als franchisegever goede begeleiding geven. 

Meten is weten. Daarbij kan de accountant/adviseur zijn waarde bewijzen. Als geen ander kan hij de ondernemer helpen bij de opzet en het vullen van een goed management informatie systeem en ook bij het juiste gebruik daarvan.

Trends in commerciële franchising

Kijkend naar franchising in Europa en Noord- en Zuid-Amerika, zijn negen belangrijke trends waarneembaar:

1. De relatie tussen franchisegever en franchisenemer wordt evenwichtiger. Er ontstaat meer en meer partnership en transparantie.
2. Franchisegevers gaan vaker toe naar multi-brand franchising: meer merken onder één moederorganisatie.
3. Internationalisatie. Meer en meer kiezen franchisegevers voor groei in verschillende landen.
4. Franchisenemers groeien door met multi-unit èn multi-brand franchising: meer vestigingen onder één franchisenemer en vaak ook meer dan één franchise van verschillende merken/organisaties.
5. Micro franchising: de ZZP-er als franchisenemer.
6. Opkomst van meer diensten franchises, vooral in de zorg. Van medisch specialist tot zorg voor ouderen en kinderopvang.
7. De rol van de franchisegever bij de financiering van franchisenemers neemt toe. Banken zijn wereldwijd structureel terughoudender in het verstrekken van financieringen.
8. De opkomst, doorgroei en acceptatie van e-commerce en mobiele technologie in franchisenetwerken.
9. De rol van social media: teleurgestelde en mislukte franchisenemers zijn luidruchtig op social media en trachten de franchisegever te raken.